Mazingira ni jambo lingine linaloathiri
afya. Iwapo maji tunayokunjwa na kutumia ni safi na salama, iwapo hewa
tunayovuta si chafu, maeneo tunayofanyia kazi ni salama na pia nyumba
tunazoishi, basi afya zetu huwa salama zaidi ikilinganishwa na watu
wanaoishi kwenye maeneo yasiyo na maji safi na salama au kuvuta hewa
chafu na kufanya kazi kwenye mazingira ya hatari.
Uchunguzi uliofanywa
na chuo kikuu cha Zuyd nchini Uholanzi umeonesha kwamba, kuvuta hewa
iliyochafuliwa kwa gesi za magari kwa lisaa limoja kunatosha kumpatia
mtu mfadhaiko wa kifikra au stress katika ubongo wake. Utafiti mwingine
uliofanywa na chuo kikuu cha India cha Purdue umebainisha kuwa, sumu
kali inayotokana na sumu ya risasi, inayoweza kuiingia mwilini mwa
binadamu kutokana na kula vitu vilivyoingiwa na sumu hiyo, nchini
Marekani huathiri maelfu ya watoto kuliko kiwango dhaifu cha sumu hiyo
kinachoweza kuwepo katika vifaa vya kuchezea na mapambo
yanavyosafirishwa.
Afya ya binadamu pia huweza kuathiriwa
na watu wanaomzunguka. Iwapo una familia unayoiangalia au marafiki
katika jamii yako, basi una nafasi kubwa ya kuimarisha afya yako kuliko
mtu ambaye anaishi pekee au hana familia na marafiki. Uchunguzi
uliofanywa na chuo kikuu cha Washington nchini Marekani umegundua kuwa,
ushirikiano wa kifamilia ni jambo zuri kwa mtu na hupunguza kesi za atu
kujiua, hasa wale wanaopatwa na matatizo ya mfadhaiko wa kifikra au
wanapokuwa na fikra ya kutaka kujiua. Vilevile tamaduni, mila na
desturi za jamii na jinsi watu wanavyozithamini itikadi hizo, zina
mafasi kubwa katika afya zao ingawa matokeo yake huweza kuwa mazuri au
mabaya. Kwa mfano mazoea na mila ya kuwakeketa au kuwatahiri watoto wa
kike na wanawake ina madhara makubwa kama vile kuongeza kiwango cha
maambukizo ya magonjwa na hata matatizo ya kiakili miongoni mwa
wasichama na wanawake wanaofanyiwa jambo hilo. Utafiti uliochapishwa
katika Jarida la Afya ya Jamii na Elimu ya Magonjwa ya Mlipuko
umebainisha kuwa, wakati vijana wanapovaa mavazi kwa mujibu wa mila na
tamaduni za makundi au makabila yao, suala hilo huweza kuwapunguzia
uwezekano wa kupatwa na matatizo ya kiakili baadaye maishani.
No comments:
Post a Comment